Chàm đỏ là bệnh ngoài da phổ biến thường gặp ở trẻ sơ sinh. Căn bệnh này khiến không ít phụ huynh lo lắng về vấn đề sức khỏe của con. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là gì, cách điều trị ra sao nội dung bài đọc dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn.
Chàm đỏ ở trẻ sơ sinh là gì? Biểu hiện ra sao
Chàm đỏ ở trẻ sơ sinh (bớt đỏ) có những tổn thương cơ bản giống với bệnh chàm – eczema. Triệu chứng bệnh lý khởi phát là do giãn mạch máu trên da quá mức, các tế bào sinh sắc tố da tập trung quá nhiều ở trẻ sơ sinh. Vết chàm đỏ có kích thước lớn hoặc bé đa dạng phụ thuộc vào số lượng sắc tố tập trung dưới da. Đa phần, vết chàm thường là những chấm đỏ nổi trên da có màu hồng nhạt hoặc đỏ tươi. Chúng sẽ phát triển từ giai đoạn thai kỳ hoặc khi trẻ vừa được sinh ra.
Những bớt đỏ này có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể, thống kê ghi lại có khoảng 0,5% trường hợp trẻ sơ sinh bị chàm ở mặt, má và cổ. Bệnh mới khởi phát sẽ có những nốt đỏ, bề mặt da tương đối phẳng, vùng tổn thương có màu hồng và không kèm theo mụn nước hay sần. Theo thời gian, các tổn thương này sẽ chuyển dần sang màu đỏ sẫm hoặc tím nhạt.
Thông thường, các vết chàm sẽ tập trung nhiều ở má, một số trường hợp sẽ bị ở chân tay. Triệu chứng ban đầu lành tính nhưng nếu trẻ tác động cào gãi lên vùng da tổn thương có thể gây chảy máu, viêm loét gây bội nhiễm và để lại sẹo.
Trẻ vừa chào đời từ 1 đến 4 tuần đầu rất dễ mắc bệnh chàm đỏ với các biểu hiện như vùng da đỏ kích thước đa dạng. Nếu quan sát kỹ bạn sẽ thấy có những vảy trắng nhỏ nằm trên vùng tổn thương. Thường, triệu chứng chàm đỏ ở trẻ sơ sinh khu trú ở chân tóc, sau gáy, trán và lan xuống má. Bé sẽ có cảm giác ngứa ngáy, châm chích khó chịu ở vùng da tổn thương khi tiếp xúc với nước bẩn hoặc mồ hôi.
Vết chàm đỏ ở trẻ sơ sinh đa phần lành tính, kích thước phát triển khá chậm. Những vết bớt này sẽ không tăng kích thước khi trẻ bước sang giai đoạn dậy thì. Bệnh lý không gây nguy hiểm đến sức khỏe, không phát sinh biến chứng nên các bậc phụ huynh có thể yên tâm.
Trong một số trường hợp đặc biệt, các sắc tố tập trung ở mắt thì bệnh chàm đỏ có thể chuyển sang giai đoạn ác tính gây ra các biến chứng nguy hiểm như bội nhiễm, viêm nhiễm do cào gãi, chà xát mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ. Nếu trẻ có những vùng mẩn đỏ màu sẫm xuất hiện trên da, cha mẹ nên chủ động đưa con đi khám để tìm cách xử lý kịp thời.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị chàm đỏ
Chàm đỏ là một dị dạng mạch máu tự phát, không có khả năng lây lan và không có thuốc đặc trị. Nguyên nhân gây bệnh khá đa dạng, một số yếu tố có nguy cơ làm bùng phát triệu chứng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ được các chuyên gia cho biết như sau:
- Do di truyền: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chàm đỏ ở trẻ em. Các chuyên gia nhận thấy rằng, có liên hệ mật thiết giữa những trẻ mắc phải chàm đỏ với những người thân trong gia đình từng mắc bệnh chàm.
- Do biến đổi gen: Trong một số trường hợp, trẻ xuất hiện chàm đỏ là do đột biến gen trong quá trình mang thai mẹ tiếp xúc với môi trường không an toàn hoặc tác động từ bên ngoài.
- Tiếp xúc với các tác nhân gây chàm: Da trẻ sơ sinh còn rất non yếu nên khi tiếp xúc với các tác nhân gây ngứa như các loại trang sức, đồng hồ, dây lưng… từ người lớn có thể là nguyên nhân gây chàm, đặc biệt là những bé mẫn cảm.
- Trẻ bị nhiễm trùng, virus khi mới chào đời: Gây nên tình trạng nhầm lẫn trong quá trình phân chia tế bào, dẫn tới hiện tượng chàm đỏ trên da.
Trẻ sơ sinh bị chàm đỏ có nguy hiểm không?
Chàm đỏ là bệnh da liễu thường gặp của trẻ sơ sinh nhưng không gây nguy hiểm đến sức khỏe vì vậy các mẹ không cần quá lo lắng. Phụ huynh chỉ cần chủ động điều trị và chăm sóc đúng cách các triệu chứng sẽ được kiểm soát. Tuy nhiên, triệu chứng của chàm đỏ sẽ gây ngứa ngáy, khó chịu khiến trẻ bị mất ngủ. Trường hợp chăm sóc sai cách có thể dẫn đến hiện tượng bội nhiễm.
Bệnh chàm đỏ với các loại bệnh da liễu nguy hiểm khác như giãn mao mạch máu khiến phụ huynh dễ dàng nhầm lẫn. Vì vậy, khi con có triệu chứng bố mẹ nên chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để khám và điều trị, nhất là khi thấy các hiện tượng sau:
- Bớt dạng u máu: Có màu đỏ sẫm hoặc thâm tím. Vết bớt xuất hiện khi trẻ vừa chào đời với kích thước nhỏ, phẳng và có thể phát triển theo độ tuổi. Khoảng 4 đến 5 tháng đầu u máu phát triển mạnh nhưng khi bé được 1,2 tuổi sẽ ngừng tăng sinh. Da tổn thương sẽ bị giãn hoặc biến dạng rõ ràng. Một số trường hợp bớt u máu gây nguy hiểm, nhiễm trùng và tác động xấu đến sức khỏe của trẻ.
- Bớt nevi giãn mao mạch máu: Hình thành do các mao mạch trong cơ thể của bé bị giãn rộng. Đặc điểm của vết bớt là có màu đỏ, kích thước nhỏ, khi bé khóc thì vết bớt xuất hiện rõ hơn. Vết bớt này có thể để lại trên da suốt đời. Không những thế vùng da bị tổn thương sẽ có một lớp sừng dày, mẫn cảm và dễ bị tác động bởi những yếu tố xung quanh.
- Bớt rượu vang: Có kích thước nhỏ và thường tập trung ở vùng da kín. Vết bớt có thể lan rộng sang vùng da hở ảnh hưởng đến chức năng thẩm mỹ của trẻ. Đặc điểm nhận dạng của bớt rượu vang là có màu chấm đỏ hoặc tím, đường kích rộng từ vài mm đến vài cm, tổn thương da xuất hiện trên mặt và một số vùng da kín do bị rò rỉ mạch máu. Vết bớt có xu hướng sẫm màu hơn khi trẻ lớn và tự khỏi không cần phải can thiệp điều trị.
Cách điều trị chàm đỏ cho trẻ sơ sinh
Triệu chứng bệnh chàm đỏ sẽ gây ra không ít ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt của trẻ. Nếu phụ huynh không chủ động tìm biện pháp xử lý có thể khiến sức khỏe của con suy giảm, gây mất thẩm mỹ bởi vết bớt đỏ trên mặt.
Một số cách chữa chàm đỏ sơ sinh hiệu quả các mẹ có thể tham khảo để áp dụng tại nhà như sau:
Chữa chàm cho trẻ sơ sinh bằng thuốc Tây
Ngay khi trẻ có những triệu chứng bất thường trên da phụ huynh cần chủ động đưa con đến ngay cơ sở y tế để khám và dùng thuốc. Tùy theo tình trạng của bé bác sĩ sẽ chỉ định hướng điều trị phù hợp, an toàn.
- Trường hợp trẻ bị chàm mức độ nhẹ bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc chống dị ứng kết hợp hướng dẫn cách vệ sinh da cho bé bằng sữa tắm, sản phẩm chống viêm, kháng khuẩn để phụ huynh nắm rõ. Khi bé bị chàm đỏ phụ huynh nên sử dụng các loại sữa tắm dịu nhẹ như Cetaphil bởi sản phẩm này có độ an toàn rất cao.
- Trường hợp trẻ bị bệnh mức độ nghiêm trọng bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, xét nghiệm để kết luận bệnh lý chính xác hơn. Tùy theo mức độ nghiêm trọng và độ tuổi của bé, bác sĩ có thể kê một loại thuốc điều trị như thuốc có chứa corticoid, thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm,…
Chữa chàm đỏ bẩm sinh cho trẻ có thể áp dụng các liệu pháp công nghệ cao như quang trị liệu, chiếu laser, phẫu thuật thẩm mỹ,… để hồi phục làn da của bé như ban đầu.
Khi điều trị bệnh chàm cho con, phụ huynh không tự ý mua thuốc về dùng bởi có thể dẫn đến một số tác dụng phụ ngoài ý muốn, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến quá trình điều trị sau này. Nếu vùng da tổn thương có lông phụ huynh nên tránh cạo tẩy vết chàm đen bởi sẽ khiến lông mọc nhanh hơn, cứng hơn, gây cảm giác khó chịu cho bé.
Chữa chàm đỏ cho bé bằng bài thuốc Đông y
Sử dụng thuốc Tây chữa chàm có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé nên nhiều phụ huynh thường chọn hướng điều trị Đông y. So với thuốc tân dược thì bài thuốc Đông y có độ an toàn hơn, lành tính, chữa bệnh dứt điểm và hạn chế được nguy cơ tái phát.
>>> Xem thêm: Giải pháp điều trị chàm hiệu quả, an toàn cho mọi đối tượng, đặc biệt là trẻ nhỏ
Một số bài thuốc Đông y phụ huynh có thể dùng chữa chàm đỏ cho con tại nhà như:
- Bài thuốc số 1: Chuẩn bị các loại dược liệu gồm cam thảo, khúc khắc, độc hành tán, song bào hoa, bồ công anh, cỏ mần trầu, cây thương nhĩ, sài đất. Làm sạch thảo dược rồi cho vào ấm sắc cùng 1 lít, cạn còn 300ml, tắt bếp chia đều cho trẻ uống hết trong ngày. Mỗi lần dùng từ 15 đến 20ml.
- Bài thuốc số 2: Tán các loại thảo dược thiền thoái, ngưu bàng tử, tri mẫu, lăn can, kinh giới, thông thảo, thạch cao thành bột. Pha hỗn hợp thuốc cho trẻ uống ngày 2 lần, mỗi lần dùng từ 8 đến 12g tùy theo độ tuổi.
- Bài thuốc số 3: Dược liệu chuẩn bị cần có nghiệt bì, đại đao tử, khổ sâm, vương liên, mộc thông, phục linh, thương truật, bạch tiễn bì, địa hoàng, xa tiền và bạc hà. Sắc thảo dược với một lượng nước vừa đủ để bé uống hết trong ngày.
Mẹo dân gian chữa chàm đỏ cho trẻ sơ sinh
Chàm đỏ khiến da nhạy cảm, khô ráp hơn nên các mẹ có thể tận dụng các mẹo dân gian đơn giản vừa dưỡng ẩm da vừa cải thiện triệu chứng mà vẫn đảm bảo sự an toàn cho bé.
Một số mẹo chữa chàm tại nhà các mẹ có thể tham khảo, áp dụng cho con như sau:
Mẹo dùng lá trà xanh để chữa chàm đỏ
Trà xanh cũng là một trong những loại dược liệu có thể trị vết chàm đỏ một cách hữu hiệu. Trong Đông y, trà xanh là loại thảo dược thiên nhiên mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và làn da. Thành phần của nó chứa các hoạt chất như: Epigallocatechin Gallate (EGCG), Epicatechin, Epicatechin Gallate cùng Flavanol. Ngoài ra còn chứa nhiều Vitamin B1, B2, B3, vitamin C, Canxi, Mangan, Sắt, Magie…
Các hoạt chất này có khả năng diệt khuẩn, kháng viêm vô cùng hiệu quả, đồng thời chống oxy hoá trên da, tẩy chế bào chết và làm giảm triệu chứng ngứa ngày, giúp làn da khỏe mạnh, mịn màng hơn. Đặc biệt, trà xanh là loại thảo dược lành tính, ít độc tố nên hoàn toàn an toàn với làn da trẻ nhỏ. Để sử dụng trà xanh trị chàm đỏ cho trẻ, chúng ta có thể thực hiện như sau:
- Dùng lá trà xanh rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng khoảng 15 – 20 phút để loại bỏ hoàn toàn tạp chất.
- Để cho lá trà ráo nước rồi giã nhuyễn.
- Cho lá trà vào nước nấu sôi rồi để cho nguội bớt.
- Dùng nước thu được để rửa vùng da bị chàm đỏ của trẻ cho tới khi nước nguội hẳn, hoặc có thể lấy bã lá trà xanh để đắp.
- Thực hiện đều đặn hàng ngày vết chàm sẽ mờ dần đi.
Mẹo dùng khoai tây để chữa chàm đỏ
Khoai tây không chỉ là một loại thực phẩm vô cùng quen thuộc mà còn là bài thuốc dân gian chữa chàm đỏ được nhiều người áp dụng. Thành phần của khoai tây có chứa lượng lớn tinh bột, cùng các khoáng chất như Canxi, kẽm, Magie, sắt, Cacbonhydrat, Vitamin B1, B2, nước… Chúng đều có tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn.
Chưa hết, khoai tây còn hỗ trợ quá trình làm lành vết thương cũng như thúc đẩy quá trình tái tạo làn da. Nhờ đó mà giúp cải thiện các triệu chứng ngứa ngáy, cung cấp độ ẩm, khiến da mềm mượt, và loại bỏ các độc tố trên da một cách hiệu quả. Cách thực hiện như sau:
- Mẹ hãy chuẩn bị một củ khoai tây làm sạch rồi giã nát thành nước.
- Lọc nước cốt khoai tây sau đó pha thêm ít nước lọc để thoa lên vùng da bị chàm đỏ của trẻ. Thành phần trong nước khoai tây sẽ tẩy đi lớp tế bào cũ, thúc đẩy hình thành lớp da mới.
Đối với mẹo chữa bệnh dân gian, các mẹ cần chú ý kiên trì thực hiện trong một thời gian dài để đạt kết quả bởi hiệu quả của bài thuốc phát huy tương đối chậm.
Cách chăm sóc và phòng bệnh chàm cho trẻ
Bên cạnh thông tin về cách điều trị chàm đỏ, các mẹ cần chú ý đến quá trình chăm sóc và phòng bệnh cho con. Cụ thể như sau:
- Thường xuyên cắt móng tay, móng chân, mang bao tay cho bé để hạn chế tác động chà xát, cào gãi lên da gây nguy cơ viêm nhiễm và nhiễm trùng.
- Vì da của trẻ sơ sinh khá nhạy cảm nên mẹ cần chủ động tránh để con tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như chất tẩy rửa, côn trùng, kim loại, môi trường có khói bụi ô nhiễm,…
- Trẻ sơ sinh trong 6 tháng đầu cần được bú sữa mẹ vì vậy mẹ bỉm sữa cần tránh sử dụng các loại thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng cao để đảm bảo nguồn sữa an toàn cho con như đậu phộng, đậu nành, hải sản,…
- Trước khi đưa trẻ ra ngoài mẹ cần bảo vệ bé bằng kem chống nắng khoảng 30 phút để hạn chế sự xâm hại của các tia UV. Khi sử dụng kem chống nắng cho con phụ huynh cần hỏi qua ý kiến bác sĩ trước.
- Khi trẻ mới có biểu hiện chàm đỏ bùng phát phụ huynh cần chủ động đưa con đi khám, xác định chính xác tình trạng bệnh lý để tìm phương pháp xử lý phù hợp.
- Thực hiện tiêm phòng cho bé theo đúng lịch để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, đảm bảo hệ miễn dịch có thể chống được các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.
- Phụ huynh nên chú ý vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để hạn chế nguy cơ mắc các loại bệnh cho con.
Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị chàm đỏ như thế nào chúng tôi đã cung cấp chi tiết đến bạn đọc qua nội dung bài viết trên đây. Mặc dù đây không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng phụ huynh cần chú ý, sớm tìm cách xử lý, chăm sóc đúng cách để bảo vệ con tốt nhất.
