Gan không chỉ là cơ quan giúp cơ thể chuyển hóa dinh dưỡng, thuốc,… mà còn tham gia vào quá trình đào thải chất độc hại ra ngoài.
Tuy nhiên những vai trò quan trọng của gan sẽ mất đi, nếu bạn sử dụng rượu bia quá nhiều, mắc các bệnh tự miễn hay bệnh về gan mà không có phương pháp điều trị kịp thời.
Xơ hóa gan là tình trạng các tế bào gan bị tổn thương dẫn đến những thay đổi về cấu trúc. Lúc này mô gan sẽ biến thành mô xơ, mô sẹo, hình thành các nốt tân sinh và mất chức năng của gan.
Lúc này, cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng như: vàng da, vàng mắt, mệt mỏi, chán ăn,… Nếu không chữa trị kịp thời bệnh có thể dẫn đến suy gan, tổn thương chức năng gan, đồng thời làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Các cấp độ của xơ hóa gan:
Dựa theo cách phân loại Metavir của giải phẫu bệnh có thể thể chia xơ hóa gan thành các giai đoạn sau:
- Giai đoạn F0: Không có xơ hóa.
- Giai đoạn F1: Xơ hóa khoảng cửa.
- Giai đoạn F2: Xơ hóa khoảng cửa với vài cầu nối.
- Giai đoạn F3: Xơ hóa bắt đầu.
- Giai đoạn F4: Xơ gan.
Thông qua những giai đoạn trên, xơ hóa gan được phân thành 4 cấp độ. Mỗi cấp độ sẽ có các triệu chứng và phương pháp chữa trị khác nhau:
- Xơ hóa nhẹ hoặc không, nếu bệnh đang ở giai đoạn F0 và F1. Lúc này nếu phát hiện và điều trị kịp thời thì gan sẽ hồi phục lại khả năng hoạt động.
- Xơ hóa đáng kể, nếu bệnh ở giai đoạn F2, F3, F4.
- Xơ hóa nặng khi bệnh tiến triển đến giai đoạn F3, F4. Ở mức độ này, gan rất khó hồi phục lại bình thường, các biện pháp điều trị chỉ mang tính chất ngăn chặn không để xơ hóa tiến triển nghiêm trọng hơn.
- Xơ gan nặng ở giai đoạn F4, lúc này bệnh có thể dẫn đến những biến chứng đe dọa đến tính mạng.
Dấu hiệu nhận biết các cấp độ của xơ hóa gan
Quá trình xơ hóa thường xảy ra trong vài tuần, thậm chí là nhiều năm. Ở từng giai đoạn, mức độ tổn thương của gan sẽ khác nhau. Do đó, bạn có thể dựa vào các biểu hiện dưới đây để nhận biết các cấp độ của xơ hóa gan:
Giai đoạn F1:
Ở giai đoạn 1 quá trình xơ hóa mới ở cấp độ nhẹ, gan bắt đầu hình thành mô sẹo. Do đó người bệnh ít xuất hiện triệu chứng bất thường, nếu có thì không rõ ràng như: mệt mỏi, chán ăn, sút cân, buồn nôn, hay rối loạn tiêu hóa,… Nhiều người vẫn hay chủ quan và lầm tưởng đó là dấu hiệu của bệnh khác.
Giai đoạn F2:
Khi tiến triển sang giai đoạn F2, gan sẽ xuất hiện nhiều mô sẹo hơn nên bạn có thể nhìn rõ các mô xơ hóa. Lúc này số lượng tế bào gan bị xơ hóa tăng cao khiến chức năng gan giảm sút. Quá trình đào thải chất độc trong cơ thể bị ngưng trệ làm ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan khác. Do đó, bệnh sẽ gây ra các rối loạn chuyển hóa với biểu hiện điển hình là: vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu.
Không chỉ vậy xơ hóa giai đoạn F2 còn khiến bạn gặp phải tình trạng đầy bụng, khó tiêu. Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi, hay sốt nhẹ vào chiều tối. Móng tay, móng chân cũng bị khô và chuyển sang màu trắng. Ngoài ra một số người còn phải gánh chịu những cơn đau ở phần bụng hạ sườn bên phải.
Giai đoạn F3:
Ở giai đoạn F3, một lượng lớn tế bào gan đã bị thay thế bằng mô xơ hóa. Những tế bào bình thường còn lại, không thể cùng lúc đảm đang hết mọi việc. Chúng dần trở nên suy yếu và chuyển sang xơ hóa do chất độc tích tụ lâu gây tổn thương. Khi gan đã mất đi hầu hết chức năng, cơ thể sẽ có các biểu hiện như:
- Đau mỏi cơ thể, tim đập nhanh, thường xuyên bị chóng mặt, thậm chí là ngất xỉu.
- Phù nề ở tay chân, sau đó lan rộng sang các bộ phận khác như: bụng phình trướng.
- Buồn nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, khi đi ngoài thì phân có màu đen.
Giai đoạn F4:
Khi tiến triển đến giai đoạn cuối, hầu hết tế bào gan đã bị tổn thương, mọi chức năng gan cũng không còn. Sức khỏe bị ảnh hưởng nặng nề, người bệnh phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm.
Nhật Anh (t/h)