Siêu âm 5D nói chung hay siêu âm thai 5D, siêu âm màu 5D nói riêng cho hình ảnh chất lượng, sinh động, hỗ trợ bác sĩ kiểm tra thai, phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường ở thai nhi (nếu có), từ đó đưa ra biện pháp xử lý thích hợp.
Có thể nói, siêu âm 5D là kỹ thuật siêu âm hiện đại, được ứng dụng trong nhiều trường hợp cần chẩn đoán hình ảnh thai kỳ. Mẹ bầu có thể siêu âm thai 5D vào các mốc thời gian quan trọng của thai kỳ theo tư vấn của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của bé yêu và những bất thường thai kỳ nếu có. Vậy siêu âm 5D là gì, siêu âm 5D có chính xác không?
Siêu âm 5D là gì?
Siêu âm 5D hay siêu âm thai 5D là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, sử dụng sóng siêu âm để tái tạo hình ảnh động của thai nhi bên trong tử cung người mẹ. Với phương pháp siêu âm 5D, mẹ bầu có thể quan sát những hình thái, chuyển động và thậm chí là biểu cảm dù nhỏ nhất của con với hình ảnh rõ nét, chân thực. Không chỉ vậy, siêu âm màu 5D còn là công cụ đắc lực giúp bác sĩ phát hiện sớm các dị tật của em bé ngay từ giai đoạn đầu tiên của thai kỳ.(1)
Khác với các kỹ thuật siêu âm 2D, 3D, 4D, siêu âm 5D đặc biệt có thêm một chiều nữa được gọi là chiều chẩn đoán. Theo đó, những cấu trúc hình khối sẽ được tự động đo đạc, phân tích thành loạt ảnh thường quy chỉ bằng một nút bấm trên bàn phím.
Ứng dụng của phương pháp siêu âm 5D
Tính đến hiện tại, siêu âm màu 5D được xem là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tiên tiến bậc nhất. Phương pháp này đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực y tế. Cụ thể đối với thai phụ sẽ bao gồm:
1. Siêu âm tim thai 5D
Đầu tiên là ứng dụng siêu âm tim thai 5D. Đây là phương pháp được thực hiện bằng cách cung cấp hình ảnh trên 9 mặt cắt cơ bản trong khảo sát tim, quan sát hình thể cũng như cử động của các lá van; tự động đánh dấu các mạch máu lớn và buồng tim. Với kỹ thuật siêu âm tim thai 5D, bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng tim, phát hiện sớm bệnh tim bẩm sinh của thai nhi nếu có.
Tìm hiểu về kỹ thuật siêu âm thai, sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh em bé đang phát triển như thế nào trong bụng mẹ.
2. Siêu âm thai 5D đo độ mờ da gáy
Siêu âm thai 5D đo độ mờ da gáy được xem là kỹ thuật quan trọng trong việc chẩn đoán hội chứng Down ở thai nhi. Thông thường, siêu âm 5D đo độ mờ da gáy được thực hiện bằng cách thức siêu âm trên phần bụng. Tuy nhiên, với những sản phụ quá béo hoặc có tử cung nghiêng về phía sau, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện siêu âm đầu dò để cho ra kết quả chính xác nhất mà không gây ra nguy hiểm đối với mẹ và bé.
Theo khuyến cáo, siêu âm 5D đo độ mờ vai gáy nên thực hiện vào 3 tháng đầu của thai kỳ. Đây là thời điểm vàng giúp cho chẩn đoán chính xác nhất. Nếu kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy của thai nhi có những dấu hiệu bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định mẹ bầu làm thêm một vài xét nghiệm khác như: chọc ối, sinh thiết gai nhau; xét nghiệm máu để đo chỉ số HCG và protein PAPP-A; xét nghiệm Doubltest, Triple Test… nhằm đưa ra kết luận chính xác liệu em bé trong bụng có bị mắc hội chứng Down hay không.
3. Siêu âm màu 5D hệ thần kinh trung ương
Tiếp đến là phương pháp siêu âm 5D hệ thần kinh trung ương. Thông qua 3 mặt cắt cơ bản được cung cấp bởi sóng siêu âm, cùng 6 thông số thường quy (BPD, OFD, HC, não thất bên, tiểu não), phương pháp này sẽ giúp bác sĩ phát hiện sớm những dị tật bất thường ở hệ thần kinh trung ương của bé. Từ đó sớm đưa ra những giải pháp can thiệp kịp thời.
4. Siêu âm thai 5D hệ xương dài
Siêu âm 5D hệ xương dài có chức năng đo hệ xương tứ chi của thai nhi, đồng thời giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường trong quá trình xương của bé tăng trưởng.
5. Siêu âm 5D trong khảo sát nang noãn ( 5D Follicle)
Ngoài ra, siêu âm màu 5D còn có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ khảo sát nang noãn buồng trứng. Cụ thể, kỹ thuật này có thể phát hiện, đo đạc kích thước, thể tích nang noãn, giúp tiết kiệm thời gian đối với những trường hợp cần làm thụ tinh trong ống nghiệm.
Ưu điểm của công nghệ siêu âm 5D
Với những ưu điểm vượt trội, siêu âm 5D hiện đang là kỹ thuật siêu âm được đông đảo các bà mẹ tin tưởng lựa chọn. Các điểm mạnh của siêu âm 5D so với các phương pháp siêu âm khác có thể kể đến như:
- Hình ảnh thu được có độ sắc nét cao, màu sắc chân thực, phản ánh chính xác những chuyển động, biểu cảm, hình thái của thai nhi dù nhỏ nhất.
- Siêu âm thai 5D được bổ sung thêm chiều chẩn đoán. Theo đó, cấu trúc hình khối của em bé trong bụng mẹ sẽ được phân tích tự động thông qua từng nút bấm trên máy siêu âm.
- Siêu âm 5D được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực: Siêu âm tim thai 5D, siêu âm 5D đo độ mờ da gáy, siêu âm màu 5D hệ thần kinh trung ương, siêu âm 5D hệ xương dài, siêu âm màu 5D trong khảo sát của nang noãn.
Khi nào cần thực hiện siêu âm 5D?
Tùy vào các giai đoạn khác nhau của thai kỳ, bác sĩ sẽ chỉ định người mẹ thực hiện các phương pháp siêu âm khác nhau nhằm kiểm tra sự phát triển và dị tật của thai nhi. Theo đó, siêu âm 5D thường được các chuyên gia khuyến cáo thực hiện vào tuần thai thứ 12, 16, 22, 32. Cụ thể:
1. 3 tháng đầu của thai kỳ (thai ở 12-14 tuần tuổi)
Bên cạnh việc xác định tuổi thai, số lượng thai, ngày dự sinh, thì đây còn được xem là thời điểm vàng để thực hiện siêu âm thai 5D đo độ mờ da gáy, kiểm tra những nhiễm sắc thể bất thường nhằm xác định thai nhi có nguy cơ mắc hội chứng Down hay không.
2. 3 tháng giữa thai kỳ (thai ở tuần thứ 22-24)
Theo khuyến cáo từ các bác sĩ chuyên khoa, thực hiện siêu âm màu 5D trong giai đoạn này giúp quan sát được chính xác hình thể thai nhi; phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường và dị tật bẩm sinh của bé khi còn ở trong bụng như: sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng ở các cơ quan, nội tạng…
3. 3 tháng cuối của thai kỳ (thai nhi ở tuần thứ 32-34)
Những dấu hiệu bất thường ở tim, não và mạch máu… thường xuất hiện vào giai đoạn cuối ở thai kỳ. Do đó, mẹ bầu cần lưu ý thực hiện siêu âm thai 5D trong 3 tháng cuối của quá trình mang thai, nhằm phát hiện sớm và có những biện pháp can thiệp kịp thời. Bên cạnh đó, thực hiện siêu âm màu 5D ở giai đoạn này còn giúp chẩn đoán cân nặng của thai nhi, nhau thai, nước ối, dây rốn,…
Những lưu ý khi siêu âm 5D
- Siêu âm thai là việc làm cần thiết, sóng siêu âm được các chuyên gia kết luận là không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, các sản phụ cũng không nên lạm dụng việc siêu âm và chỉ nên thực hiện khi có sự chỉ định từ bác sĩ.
- Sản phụ cần tuân thủ đúng lịch trình thăm khám vào các mốc thời gian quan trọng, được bác sĩ chỉ định để đảm bảo kết quả siêu âm chính xác nhất.
- Trong một số trường hợp, sản phụ sẽ được yêu cầu nhịn tiểu, uống nhiều nước để hỗ trợ việc siêu âm diễn ra thuận tiện và dễ dàng hơn.
- Cuối cùng, để đảm bảo an toàn và kết quả siêu âm chính xác nhất, sản phụ nên lựa chọn những cơ sở y tế uy tín, đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị y tế để thực hiện siêu âm màu 5D hay siêu âm thai 5D.(2)
Các thắc mắc về siêu âm 5D thường gặp
1. Siêu âm 5D nhiều lần có sao không?
Theo nhiều nghiên cứu, nếu tiếp xúc ở mức độ vừa phải về cả thời gian lẫn cường độ, sóng âm được tạo ra từ phương pháp siêu âm là rất thấp để có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, sản phụ cũng không nên lạm dụng kỹ thuật này nếu không thực sự cần thiết. Theo đó, mẹ bầu chỉ nên tiến hành siêu âm thai 5D vào các mốc thời gian quan trọng, hoặc theo chỉ định từ bác sĩ nhằm theo dõi sự phát triển cũng như phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của con.
2. Siêu âm 5D có chính xác không?
Đây là hình thức siêu âm kết hợp ưu điểm của hình ảnh không gian 4 chiều từ phương pháp siêu âm 4D và phương pháp siêu âm màu Doppler. Sự vượt trội này cho phép mẹ bầu có thể quan sát hình thái, chuyển động, biểu cảm của con một cách chính xác.
Ngoài ra, siêu âm màu 5D còn giúp bác sĩ dễ dàng đánh giá được tình trạng nước tiểu ở bàng quang, nước ối và dòng chảy của máu trong tĩnh mạch thai nhi. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện kịp thời những dấu hiệu bất thường, dị tật thai nhi nếu có ngay từ những tháng đầu của thai kỳ.
3. Nên siêu âm 5D ở đâu?
Để quá trình siêu âm diễn ra an toàn và cho kết quả chính xác nhất, các mẹ bầu nên cân nhắc lựa chọn những cơ sở y tế uy tín, hội tụ đủ các tiêu chí về: cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, máy móc hiện đại; đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh có kinh nghiệm, tay nghề cao…
Siêu âm 5D được xem là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh an toàn, có độ chính xác cao, nhiều ưu điểm vượt trội mà mẹ bầu có thể thực hiện trong thai kỳ. Tuy nhiên, hãy chọn các địa điểm siêu âm uy tín để có kết quả siêu âm chính xác nhất.