Bữa ăn của trẻ phải có đủ 4 nhóm thực phẩm chính: Tinh bột (gạo tẻ, gạo nếp, ngô…); chất đạm (các loại cá, thịt, trứng, sữa…); chất béo (gồm có dầu thực vật, mỡ động vật); chất xơ (rau, củ, quả); vitamin và khoáng chất (các loại rau xanh, các loại củ). Nhưng khi mới bắt đầu giới thiệu thức ăn cho trẻ, các mẹ nên cho con ăn riêng biệt từng loại thức ăn thay vì trộn chung chúng lại với nhau.
Nếu bạn lựa chọn nuôi con theo phương pháp truyền thống bằng bột gạo hoặc cháo xay, nên bắt đầu với bột nguyên chất hay bột pha sữa mẹ, sau đó mới thêm đạm, tiếp đến là dầu và cuối cùng là rau. Không khuyến khích mẹ lựa chọn bột ăn dặm cho con. Tuy nhiên, nếu mẹ quá bận rộn và phải cho con ăn bột ăn dặm thì hãy bắt đầu bằng bột chỉ chứa một loại ngũ cốc, không nên dùng bột ngũ cốc hỗn hợp. Mẹ cũng có thể bắt đầu bằng các loại quả chín hoặc rau củ mềm hấp rồi nghiền nát (như quả chuối, quả bơ, bí ngô, cà rốt, khoai lang…), sau đó mới tập cho bé ăn thêm thịt và rau xanh.
Nếu tập cho bé ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy thì cần chú trọng đến chế độ ăn uống cân bằng. Người lớn cần nhiều chất xơ hơn chất béo để tiêu hóa thức ăn phức tạp nhanh hơn, trong khi trẻ nhỏ cần nhiều chất béo hơn chất xơ. Quá nhiều chất xơ trong chế độ ăn uống sẽ ngăn cản sự hấp thụ chất dinh dưỡng từ các thực phẩm khác cần thiết trong giai đoạn này. Giai đoạn đầu khi bắt đầu tập cho bé ăn dặm với thức ăn rắn, bạn nên lựa chọn các loại rau củ nghiền hoặc xay nhuyễn như cà rốt, bí đỏ, khoai tây, khoai lang…; trái cây xay nhuyễn như táo hấp, lê hấp, chuối nghiền; các loại ngũ cốc chọn loại không có chứa gluten. Sau đó có thể bắt đầu với các loại thịt, thức ăn dạng viên, thanh…
Việc lựa chọn phương pháp ăn dặm nào cho trẻ là tùy thuộc hoàn toàn vào điều kiện của mỗi gia đình cũng như nhu cầu của mẹ và bé. Không có nguyên tắc là mẹ phải bắt đầu từ thực phẩm nào. Mẹ chỉ cần nhớ là nên bắt đầu bằng loại thức ăn ít có khả năng gây dị ứng và gần giống với loại sữa trẻ đang dùng nhất. Ví dụ như nếu bé đã quen với vị của sữa mẹ thì hãy thử bắt đầu bằng cách nghiền chuối chín trộn với một chút sữa mẹ cho trẻ ăn. Nếu bé quen với vị ngọt hơn của sữa công thức, bạn có thể bắt đầu bằng loại quả có vị nhạt như quả bơ. Tuy nhiên, khẩu vị và nhu cầu của các bé rất khác nhau, vì vậy mẹ cần thử nghiệm để tìm ra phương án thích hợp nhất cho bé yêu của mình.