Toán lớp 1 đặt tính rồi tính cơ bản
Trong bài toán đặt tính rồi tính, các bạn học sinh sẽ được giáo viên đưa cho các con số cùng tên phép tính, sau đó các bạn cần trình bày phép tính này theo dạng từ trên xuống dưới vào bảng hoặc vở ô ly để cho ra kết quả.
Với kiến thức lớp 1 thì giáo viên sẽ đưa ra 2 con số trong phạm vi dưới 10 hoặc dưới 100, phép tính cần thực hiện là cộng hoặc trừ số có 2 chữ số với số có 1 chữ số, số có 2 chữ số với nhau. Học sinh cần áp dụng cách tính nhẩm đơn giản để có được kết quả cuối cùng.
Dạng toán này không chỉ rèn luyện kỹ năng tính mà còn củng cố khả năng trình bày, rèn luyện tính cẩn thận: các bạn nhỏ lớp 1 sẽ được làm quen với bảng hoặc vở ô ly, tập viết các con số, dấu phép tính và dấu gạch ngang thẳng hàng.
Trong chương trình toán lớp 1 hiện nay, bài toán đặt tính rồi tính xuất hiện ở hầu hết các bài học và các kỳ kiểm tra, bởi vậy phụ huynh nên cho con luyện dạng toán này thường xuyên, giúp con đặt tính nhanh tay, chính xác.
Xem thêm: Những sai lầm người học toán hay mắc phải
Phân loại các cách đặt tính rồi tính và ví dụ
Đặt tính ᴠà tính ᴠới phép nhân và ví dụ minh họa
Cách đặt tính rồi tính phép nhân:
Thực hiện phép nhân từ phải sang trái, nhân số hàng đơn vị của số hạng thứ nhất với số hạng thứ hai, rồi tiếp tục nhân hàng chục và hàng trăm của số hạng thứ nhất với số hạng thứ hai. Đối với phép tính trên, phép tính nào có nhớ thì ta cộng số nhớ vào kết quả phép tính tiếp theo.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 245 x 4
254
x
4
1016
Đặt tính rồi tính ᴠới phép chia và ví dụ minh họa
Cách đặt tính rồi tính phép chia: Chia số chữ số của số bị chia cho số bị chia theo chiều từ trái sang phải.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 912 : 3
912 : 3 = 304
Đặt tính rồi tính ᴠới phép cộng và ví dụ minh họa
Khi thực hiện phép tính cộng, trẻ chỉ cần cộng các số theo thứ tự từ phải sang trái:
– Hàng đơn vị cộng với hàng đơn vị
– Hàng chục cộng với hàng chục
– Hàng trăm cộng với hàng trăm
– Hàng nghìn cộng với hàng nghìn.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 546 + 211
546
+
211
757
Cách đặt tính rồi tính đối với phép tính cộng (có nhớ): tính từ phải sang trái:
– Hàng đơn vị cộng đơn vị, nếu tổng có hai chữ số thì ghi số hàng đơn vị và nhớ cộng số hàng chục vào khi làm phép cộng hàng chục với hàng chục.
– Thực hiện phép cộng hàng chục với hàng chục và cộng thêm nhớ của phép tính hàng đơn vị (nếu có). Nếu phép tính tổng của hàng chục là có nhớ (kết quả là một số có hai chữ số), hãy ghi số ở hàng đơn vị và nhớ số hàng chục để nhớ khi tính hàng trăm.
– Thực hiện phép cộng số hàng trăm tương tự như phép tính tổng hàng chục.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 831 + 129
831
+
129
960
Đặt tính rồi tính ᴠới phép trừ và ví dụ minh họa
Cách đặt tính rồi tính phép tính trừ cũng tương tự như phép tính cộng nêu trên, trẻ chỉ cần trừ các số theo thứ tự từ phải sang trái.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 744 – 321
744
–
321
423
Đối với phép trừ có nhớ: Tính từ phải sang trái:
– Hàng đơn vị trừ hàng đơn vị, nếu số ở hàng đơn vị của số bị trừ nhỏ hơn số ở hàng đơn vị của số trừ, bạn cần thêm số 1 vào số ở hàng đơn vị của số bị trừ rồi thực hiện phép tính trừ. Sau đó, nhớ 1 vào phép tính ở hàng chục.
– Tiếp tục thực hiện phép trừ ở hàng chục, và hàng trăm và cộng thêm nhớ (nếu có).
Ví dụ: Đặt tính và tính: 487 – 239
487
–
239
248
Các bước làm bài toán lớp 1 đặt tính rồi tính
Bước 1: Chuẩn bị bảng có ô kẻ và phấn hoặc vở ô ly và bút viết. Đừng quên chuẩn bị thêm một chiếc thước kẻ. Cho bé đặt các dụng cụ ngay ngắn, ngồi đúng tư thế.
Bước 2: Giả sử chúng ta có phép tính là 14 + 3. Hướng dẫn bé đặt tính như sau: xác định ô ly cần viết phép tính, đặt bút viết số 14. Ở dòng dưới viết số 3 thẳng với số 4. Viết dấu cộng ở giữa hai con số, về phía bên trái của phép tính. Dùng thước kẻ vạch một đường ngang ở dưới, cách một dòng ô ly nhỏ so với số 3.
Bước 3: Thực hiện phép tính bằng cách lấy 4+3 bằng 7, viết số 7 thẳng hàng với 4 và 5 ở dưới đường ngang. Hạ 1 xuống. Ta có kết quả 14 + 3 = 17.
Làm theo các bước trên, các bạn nhỏ đã hoàn thành xong một phép tính rồi.
Một số lưu ý về bài tập toán lớp 1 đặt tính rồi tính
Lưu ý về cách trình bày
Trong toán lớp 1 đặt tính rồi tính, học sinh thường được yêu cầu làm nhiều phép tính liên tiếp, thường là 4 phép tính hoặc 8 phép tính. Các bạn học sinh lớp 1 thường chưa có nhiều ý thức trong việc trình bày, vì vậy giáo viên hoặc phụ huynh cần chỉ dẫn cho các em thật cẩn thận:
– Đầu tiên, xác định lề vở và viết đề bài.
– Xuống dòng, viết phép tính đầu tiên và thực hiện phép tính.
– Cách ra 2 ô to, viết phép tính thứ 2 và tiếp tục đến khi hết dòng. Mỗi dòng thường trình bày 4 phép tính là vừa đủ.
– Nếu bài có nhiều phép tính hơn, học sinh cần xuống dòng, cách ra 1 dòng rồi viết thêm phép tính.
Trình bày theo các bước trên sẽ giúp học sinh rèn luyện được tư duy làm toán bài bản, sau này thực hiện các bài toán khó hơn có thể tự mình sắp xếp các bước sao cho hợp lý, đúng quy tắc, đảm bảo trình bày đẹp, kết quả đúng, không mất nhiều thời gian sửa sai.
Lưu ý về thứ tự thực hiện phép tính
Với toán đặt tính rồi tính lớp 1, học sinh cần thực hiện phép tính từ phải sang trái. Một số bạn nhỏ quen với cách đọc từ trái sang nên khi thực hiện phép tính cũng làm như vậy, cho ra kết quả không chính xác.
Lưu ý về cấu tạo số
Một lưu ý nữa là các bạn nhỏ nên hiểu rõ cấu tạo một con số, học cách xác định đâu là hàng chục, đâu là hàng đơn vị để đặt tính thẳng hàng và chính xác, tránh cộng trừ nhầm lẫn giữa các hàng.
Lưu ý về phép tính có nhớ
Một số phép tính có nhớ đòi hỏi cộng thêm 1 đơn vị vào hàng chục nhưng các bạn học sinh lớp 1 thường quên mất điều này. Các bạn có thể rèn luyện thêm thật nhiều bài đặt tính rồi tính có nhớ để cải thiện.
Bên cạnh các bài tập trong sách giáo khoa toán lớp 1, phụ huynh có thể tìm kiếm các tài liệu toán lớp 1, sách tham khảo toán lớp 1, sách toán tư duy lớp 1 để bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng cho con ngay tại nhà. Mỗi ngày làm thêm 1 bài tập toán, hoặc cuối tuần tổng ôn lại các dạng đã học sẽ giúp bé làm quen với môn học hiệu quả hơn và thao tác tính toán nhanh gọn hơn rất nhiều.