Bé nhà tôi hiện giờ được 1 tuổi, tôi nghe nói rằng 1 tuổi là giai đoạn tốt để các bà mẹ có thể bắt đầu cho con cai sữa mẹ. Vậy bác sĩ tư vấn giúp tôi có nên cai sữa cho bé 1 tuổi hay không?
Chào Mẹ,
Đầu tiên cần phải hiểu rằng, sữa mẹ là tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Theo các tổ chức trẻ em như UNICEF, Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Canada, bạn nên cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và duy trì đến khi bé được 24 tháng. Tuy nhiên, ở một số trường hợp nhất định các mẹ sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng sữa thay thế sữa mẹ. Mẹ nên tìm từ bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng hay nhi khoa để tư vấn cân nhắc cho bé dùng sữa công thức trong các trường hợp sau :
- Sau khi sinh, bạn bị ốm hoặc em bé cần được chăm sóc y tế đặc biệt. Trường hợp này, bé có thể sẽ được chỉ định dung thêm sữa công thức ngoài sữa bạn.
- Bé không tăng cân theo biểu đồ tăng trưởng chuẩn.
- Bạn không đủ sữa cho em bé dù đã thử đủ phương pháp hoặc bạn ít sữa do vừa phẫu thuật ngực, gặp các vấn đề về hormone hoặc bất thường về tuyến giáp.
- Bạn sinh đôi, sinh ba nên không đủ sức và sữa để cho tất cả các bé bú.
Ngoài ra nếu mẹ thuộc một trong các trường hợp được nêu ở bảng cuối bài thì mẹ tham khảo thêm các cách để khắc phục hoặc đến gặp bác sỹ để tư vấn nhé.
Quay lại câu hỏi của bạn, về việc cai sữa cho bé 1 tuổi có nên hay không, thì tôi xin tư vấn về vấn đề này như sau:
- Trong điều kiện khi bé chưa tròn 2 tuổi và trong điều kiện bé và mẹ không gặp bất cứ khó khăn nào trong việc cho bé bú và sử dụng sửa từ mẹ thì mẹ nên cho con bú bằng sữa mẹ, tuyệt đối không nên cho bé cai sữa. Đặc biệt là không nên cai sữa cho bé 1 tuổi
- Trong điều kiện khi bẹ và mẹ gặp một số vấn đề trong việc sử dụng sữa mẹ như đã nêu trên thì mẹ nên gặp trực tiếp bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn về việc sử dụng sữa thay thế sữa mẹ để cung cấp dương chấp cho bé, tuyệt đối không nên cho bé cai sữa. Đặc biệt là không nên cai sữa cho bé 1 tuổi
Như vậy dù ở điều kiện nào thì mẹ vẫn không nên cho bé cai sữa sớm đặc biệt là cai sữa cho bé 1 tuổi. vì ở tuổi này bé cần nhiều dưỡng chất để phát triển toàn diện và sữa mẹ là tốt nhất cho bé ở giai đoạn này.
Tuy nhiên ở giai đoạn 6 tháng tuổi, bạn đã có thể cho bé tập ăn dặm và sau khi bé 2 tuổi bạn có thể tập cai sữa cho bé. Tôi xin cung cấp cách cai sữa khi bé được 2 tuổi để sau này mẹ có thể áp dụng như sau:
- Cách cai sữa cho bé 2 tuổi thuận lợi
Để có thể cai sữa cho bé 2 tuổi thuận lợi và suôn sẻ nhất, mẹ nên áp dụng quy trình sau:
- Bắt đầu ngưng dần việc cho bé bú sữa bằng cách tăng cường cho bé ăn bổ sung (ăn dặm)ngoài hoặc kết hợp với các sữa công thức như sữa bột, sữa hộp, sữa đặc hoặc sữa bò.
- Không thỏa hiệp khi bé quấy khóc đòi bú. Nếu mẹ xiêu lòng trong những lúc này, việc cai sữa của bé trở nên khó khăn hơn. Mẹ yên tâm, dần dần bé sẽ quen và không quấy khóc đòi bú nữa.
- Rút ngắn thời gian cho bé bú giúp bé quen dần với việc bú ít sữa, rồi sau đó ngưng hẳn việc bú sữa.
- Trì hoãn việc cho bé bú bằng cách đánh trống lảng và hướng sự chú ý của bé sang một việc khác mỗi khi bé đòi đòi bú sữa. Việc rút ngắn số lần cho bé bú vừa giúp bé có thời gian quen với việc bú ít sữa hơn vừa giúp cho tuyến vú của mẹ giảm dần lượng sữa tiết ra, giúp mẹ không bị đau nhức khi vì ứ sữa.
Hãy cố gắng vững lòng mỗi khi bé khóc quấy đòi bú mẹ nhé!
2. Lưu ý với mẹ khi cai sữa cho trẻ 2 tuổi
Dù không còn bú sữa mẹ, nhưng bé vẫn cần uống sữa để tiếp tục được bổ sung dưỡng chất thiết yếu để phát triển toàn diện. Khi đó, mẹ cần chọn cho bé loại sữa tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng đã tư vấn cho mẹ. Các loại sữa cần đáp ứng những tiêu chí như:
- Chọn sữa có thương hiệu: Các loại sữa có thương hiệu sữa đều phải đáp ứng những yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn dinh dưỡng. Nguyên liệu sử dụng trong sữa cũng được tuyển chọn từ những nhà cung cấp có uy tín, chất lượng quốc tế.
- Chọn sữa có thành phần dinh dưỡng phù hợp với bé: Sữa cho bé 2 tuổi có nhiều loại khác nhau tùy thuộc vào thành phần dinh dưỡng. Dựa trên đặc điểm sức khỏe của bé, mẹ hãy cân nhắc chọn loại sữa phù hợp, chẳng hạn như:
- Bé biếng ăn suy dinh dưỡng cần được bổ sung them Kẽm, Lysin và vitamin nhóm B để kích thích ăn ngon miệng; chất xơ để bé tiêu hóa và hấp thu tốt
- Bé nhẹ cân, thấp còi cần được bổ sung các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là canxi và vitamin D, hơn nữa tỉ lệ canxi và photpho cũng phải được cân đối
- Để phát triển trí não, bé cần được bổ sung DHA, Cholin, Taurin, Lutein…
Hy vọng qua những thông tin trên, bạn sẽ có đủ thông tin để chăm sóc bé, giúp bé khỏe mạnh, lên cân đều đặn và thông minh. Mẹ hãy xin tư vấn từ bác sĩ và cân nhắc kỹ lưỡng nhé. Nhưng nếu có thể mẹ hãy cố gắng cho con dùng sữa mẹ cho đến khi bé tròn 2 tuổi tuyệt đối không nên cai sữa cho bé 1 tuổi mẹ nhé.
Chúc bé yêu luôn khỏe mạnh và phát triển toàn diện!
Bác sĩ Nguyễn Vũ Linh – Trưởng ban trung tâm dinh dưỡng Vinamilk
Trường hợp mẹ bị ít sữa, bạn nên tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này để có biện pháp cải thiện nguồn sữa cho bé:
Có rất nhiều nguyên nhân gây thiếu sữa, kém sữa, mất sữa ở bà mẹ sau sinh và cho con bú, một trong các nguyên nhân chính là do các chứng bệnh trầm cảm, tim mạch, thiếu máu… làm cơ thể suy yếu, không đủ chất dinh dưỡng để sản sinh ra sữa, hoặc nếu có thì sữa cũng không đạt chất lượng. Hoặc cũng có thể bạn ít sữa là do suy sụp tinh thần, ăn uống không đủ, không thường xuyên cho con bú…
Biện pháp giúp bạn khắc phục tình trạng ít sữa cho bé bú:
- Bạn cần ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi và lao động hợp lý, giữ tinh thần thoải mái, tránh bị stress hay trầm cảm làm ảnh hưởng đến chất và lượng sữa. Bên cạnh đó, bạn nên ăn bổ sung chất đạm, vitamin, chất khoáng và yếu tố vi lượng để có nhiều sữa sau sinh.
- Để có lượng sữa dồi dào cho bé yêu, bạn nên chú ý uống đủ ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.
- Hãy massage hai bầu vú thường xuyên để kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả.
Nếu đã thực hiện những điều trên mà sữa vẫn không đủ, mẹ nên đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chỉ định sử dụng sữa bột thích hợp.