Hôi nách tuy không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng khiến người bệnh cảm giác khó chịu, mất tự tin trong giao tiếp, tiếp xúc với nhiều người xung quanh. Vậy hôi nách là gì, nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa trị và phòng ngừa ra sao?
1. Hôi nách là gì?
Hôi nách là một bệnh lý do tuyến mồ hôi tiết ra và gây mùi khó chịu. Mồ hôi chứa nhiều protein và chất béo khiến cho vi khuẩn phát triển nhiều, phân hủy, từ đó tạo ra mùi khó chịu. Tăng tiết mồ hôi nách sẽ diễn ra mạnh hơn vào mùa nắng nóng, tiết trời hanh khô.
Hôi nách “xuất hiện” do cơ địa của từng người hoặc do hoạt hoạt động quá nhiều khiến cơ thể cần phải điều hòa thân nhiệt, sinh ra mồ hôi. Mùi hôi nách không chỉ gây bất tiện cho sinh hoạt mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến những người xung quanh, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, e ngại giao tiếp với mọi người.
2. Nguyên nhân gây hôi nách
Hôi nách hình thành do các tuyến mồ hôi tại vùng nách tiết ra quá nhiều các chất hữu cơ và axit béo gây ẩm ướt vùng nách. Điều này đã tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây mùi khó chịu. Bên cạnh đó, cũng có những nguyên nhân dẫn tới tình trạng mồ hôi nách ra nhiều phải kể đến như:
2.1. Tuyến mồ hôi apocrine tiết ra quá mức
Tuyến apocrine chứa mồ hôi dầu, thường nằm ở các khu vực như rốn, nách, cơ quan sinh dục. Trước khi tuyến mồ hôi apocrine được đẩy lên bề mặt da thì nó đã đi qua nang lông có chứa các chất béo, protein, …Khi vi khuẩn gặp các chất này sẽ phân hủy và tạo mùi khó chịu. Cơ thể càng toát nhiều mồ hôi sẽ càng gây mùi khó chịu.
2.2. Thay đổi nội tiết tố
Bước vào độ tuổi dậy thì, nội tiết thay đổi khiến cho mồ hôi và bã nhờn tiết ra nhiều hơn, đặc biệt là vùng da dưới cánh tay. Mồ hôi nhiều kèm theo việc vệ sinh cá nhân không sạch sẽ lại càng tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây ra mùi hôi khó chịu này.
2.3. Ăn thực phẩm nhiều mùi, cay nóng
Chế độ ăn cũng ảnh hưởng tới việc cơ thể có mùi. Nếu ăn nhiều thực phẩm có mùi, cay nóng sẽ khiến cho tuyến mồ hôi tiết ra mùi khó chịu hơn bình thường.
2.4. Tâm lý
Rất nhiều người bị chứng hôi nách mỗi khi căng thẳng, tăng tiết mồ hôi, khi đó vi khuẩn sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ và gây mùi hôi nách.
2.5. Bệnh lý
Các bệnh lý đường tiêu hóa, tuyến giáp, gan, thận, …khiến cho tuyến mồ hôi tiết nhiều hơn và gây ra mùi.
2.6. Di truyền
Theo một nghiên cứu chỉ ra rằng nguyên nhân hôi nách do di truyền chiếm đến 60%. Vì thế trong gia đình bạn có người bị hôi nách thì tỷ lệ bạn bị bệnh sẽ cao hơn so với bình thường.
2.7. Phụ nữ mang thai và sau sinh
Mang thai và sau sinh cơ thể phụ nữ cơ sự thay đổi lớn về nội tiết bên trong cơ thể, điều này khiến cho các tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ hơn bình thường, tiết ra mùi hôi nách.
3. Triệu chứng hôi nách
Hôi nách có thể nhận biết thông qua 4 triệu chứng dưới đây:
3.1. Tăng tiết mồ hôi
Nhiều người không vận động nách vẫn tiết ra mồ hôi khó chịu. Áo thay ra vùng dưới nách có mùi rất khó ngửi, thậm chí sau mỗi lần tắm xong cũng chỉ khử được mùi trong chốc lát, sau đó mùi hôi nách lại bắt đầu xuất hiện trở lại.
3.2. Mùi hôi khó chịu
Khi nhận thấy nách tiết ra quá nhiều mồ hôi và còn có mùi như chồn hôi. Đặc biệt, khi hoạt động mồ hôi tiết ra nhiều hơn mùi nặng hơn, có thể gây buồn nôn.
3.3. Vùng áo dưới cánh tay bị ố
Mồ hôi tiết nhiều ở vùng nách sẽ khiến cho áo bị đổi màu. Đặc biệt, những áo màu trắng hoặc áo màu sẽ chuyển sang bị ố vàng.
3.4. Lông nách bết dính
Chất kết dính màu trắng đục ở chân lông do mồ hôi chứa nhiều acid béo, khi đào thải ra ngoài khó bị rửa trôi mà ứ đọng dần ở tuyến nang lông, tạo thành lớp màng nhầy màu trắng đục bao quanh gốc chân lông nách làm cho lông nách bết dính.
4. Cách chữa trị hôi nách
Thực tế, hôi nách có thể khắc phục bằng cách vệ sinh sạch sẽ và thường xuyên. Tuy nhiên, đó chỉ là biện pháp tạm thời, trị hôi nách dứt điểm hãy áp dụng các cách dưới đây:
4.1. Điều trị hôi nách bằng thuốc
Thuốc giảm tiết mồ hôi như Chlorophyl 50mg, uống 1 – 2 viên/lần, ngày uống 3 lần, cách nhau 8 tiếng, uống liên tục trong 30 ngày rồi nghỉ 1 tuần, nếu vẫn còn mùi hôi thì dùng tiếp đợt nữa. Thuốc tác dụng lên hệ thần kinh giao cảm như Glycopyrrolate (Robinul), tuy nhiên loại này gây ra tác dụng phụ như khô miệng, mất ngủ, mắt nhìn mờ.
4.2. Điều trị bằng laser
Chữa hôi nách bằng laser là phương pháp hiện đại, không cần phẫu thuật nội soi, không chảy máu, không để lại sẹo. Biện pháp này dùng kỹ thuật laser để làm đông vón protein tiết ra cùng mồ hôi và trừ diệt chúng, tuy nhiên laser chỉ tác dụng tốt với các thành phần ở trung bì, đồng thời giá thành cao và phải thực hiện nhiều lần.
4.3. Phẫu thuật nội soi
Phẫu thuật nội soi được xem là phương pháp hiệu quả nhất có thể giúp loại bỏ hôi nách vĩnh viễn chỉ sau một lần điều trị. Điều trị can thiệp vào sâu tuyến mồ hôi bằng các thiết bị chuyên dụng, ống hút nội soi được gắn camera phóng đại tuyến mồ hôi lên rất nhiều lần trên màn hình giúp bác sĩ dễ dàng loại bỏ tuyến mồ hôi gây mùi. Cách điều trị này không để lại sẹo xấu, không tổn thương, không cho chúng tái phát trở lại.
4.4. Phương pháp dân gian
Chữa hôi nách bằng phương pháp dân gian là cách chữa đơn giản nhất, tiết kiệm chi phí, giảm mùi hôi nách.
Rượu
Rượu có tác dụng khử mùi bởi nồng độ chứa cồn cao có thể giúp trong việc khử mùi hôi nách, bằng cách sau khi tắm xong, dùng bông thấm lượng rượu vừa phải thoa đều lên vùng nách. Cách trị hôi nách này giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn gây mùi cho cơ thể, có thể dễ dàng kiểm soát mùi hôi cơ thể được vài tiếng chứ không ngăn tiết mồ hôi.
Giấm táo
Giấm táo có tính axit tự nhiên và đặc tính kháng khuẩn nên có thể chữa trị hôi nách. Các hoạt chất trong giấm táo có thể vô hiệu hóa khả năng hoạt động của vi khuẩn bám dính ở nách từ đó sẽ loại bỏ mùi hôi nách một cách tự nhiên. Cho giấm táo vào một miếng khăn mềm hoặc bông gòn chà nhẹ vào nách, sau 15 phút rửa lại bằng nước ấm hoặc nước mát tùy thích.
Nước chanh
Chanh có tính axit cao ức chế khả năng hoạt động của các loại vi khuẩn phân hủy mồ hôi gây mùi ở nách. Cắt một lát chanh mỏng chà trực tiếp lên vùng nách mỗi ngày một lần. Nếu da nhạy cảm hãy pha nước chanh với nước lọc để làm loãng tính axit của hỗn hợp này.
Muối
Muối chứa nhiều khoáng chất, có khả năng sát trùng và kháng khuẩn cho vùng da dưới cánh tay. Muối có tính hút ẩm, giúp hút sạch các bã nhờn ứ đọng trong lỗ chân lông và giảm mùi hôi khó chịu. Dùng trực tiếp muối lên vùng da dưới cánh tay có thể giảm nhanh mùi cơ thể và giữ da khô ráo.
Baking soda
Trộn một muỗng baking soda với nước lau vào nách sau khi tắm. Hoặc trộn một muỗng canh baking soda với muỗng canh nước chanh, sau đó bôi hỗn hợp này lên nách, để vậy một thời gian rồi rửa lại bằng nước sạch. Hoặc có thể trộn một ít bột đắp với bột baking soda và áp dưới cánh tay để hấp thụ mồ hôi.
Gừng
Gừng chứa tinh dầu và chất cay có khả năng ngăn tiết mồ hôi, giúp vùng nách luôn khô ráo và thoáng khí. Sử dụng nước ép gừng bôi lên nách, massage nhẹ nhàng rồi đi ngủ để vậy đến sáng hôm say thì vệ sinh vùng nách với nước sạch.
4.5. Sử dụng lăn khử mùi, ngăn tiết mồ hôi nách
Sử dụng lăn nách khử mùi và ngăn ngừa mồ hôi nách sẽ giúp tiết kiệm thời gian, mang lại hiệu quả tốt nhất.
Nên chọn lăn khử mùi hôi nách đạt tiêu chuẩn Châu u, được Bộ Y Tế Việt Nam cấp phép lưu hành, thành phần chiết xuất từ cây hương nhu với hoạt Aluminium, cùng hợp chất Bisabolol chiết xuất từ tinh dầu hoa cúc và các tiền vitamin B5 giúp ức chế sự tăng tiết mồ hôi bằng cách tạo lớp gel trên bề mặt da vùng nách ngay sau khi sử dụng, vừa giảm mùi hôi, ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mùi. Mỗi lần lăn hấp thu nhanh, không chứa phẩm màu, không cồn, không gây nhờn dính, không để lại ố vàng trên áo trắng hoặc áo màu, hiệu quả kéo dài đến 72 tiếng. (Tìm hiểu sản phẩm tại đây)
Ths. Bs Hoàng Thị Hoạt – Bác sĩ khoa Da liễu – Bệnh viện Bạch Mai chỉ ra những tiêu chuẩn khi lựa chọn sản phẩm khử mùi hôi nách hiệu quả.
5. Cách phòng ngừa bệnh hôi nách
Khi bị hôi nách thường khiến tâm lý của người mắc tự ti, lo lắng mọi người ngửi thấy mùi cơ thể của mình mà sinh ra stress. Vì vậy có thể phòng ngừa hôi nách bằng cách thay đổi những thói quen liên quan đến ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.
5.1. Ăn uống hợp lý
Không nên ăn các thực phẩm gây mùi như hành tây, tỏi, lạc, thịt đỏ, …Hạn chế ăn các thực phẩm cay, nóng, dầu mỡ…
Bổ sung các thực phẩm có khả năng làm giảm mùi hôi như chuối, bí ngô, lúa mì, rau mùi tây, rau bina, quả bơ, …
5.2. Sinh hoạt khoa học
Vận động ở mức vừa phải, uống 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể một cách dễ dàng và giúp tuyến mồ hôi nách hoạt động ổn định.
Lựa chọn quần áo rộng rãi, thoải mái, đặc biệt là vải lụa, cotton mềm mại, thoáng khí và thấm hút mồ hôi tốt.
5.3. Vệ sinh vùng nách
Vệ sinh cơ thể mỗi ngày, phải thay giặt quần áo thường xuyên để tránh cơ hội tích tụ của vi khuẩn gây mùi. Có thể dùng các loại xà bông làm sạch vùng nách.
Sau khi tắm xong, trước khi mặc quần áo hãy dùng khăn sạch lau khô người.
Hôi nách là căn bệnh không còn quá xa lạ với nhiều người, đặc biệt với khí hậu Việt Nam càng khiến cho tình trạng này phổ biến hơn. Giữ gìn vệ sinh, có chế độ ăn uống lành mạnh, tránh xa thực phẩm gây mùi chính là chìa khóa giúp bạn phòng tránh và hạn chế mùi hôi.
BS.CKII.Lê Phương Mai, bệnh viện da liễu TP Hồ Chí Minh sẽ tư vấn nguyên nhân dẫn đến hôi nách và cách khắc phục hiệu quả
Nguyên nhân hôi nách và cách khắc phục hiệu quả nhất
Bài viết liên quan:
- Bị hôi nách một bên cần phải làm gì để cải thiện?
- Bị hôi nách nên ăn gì và không nên ăn gì?