Hiện nay trào lưu làm enzym bồ hòn đang được cộng đồng mạng quan tâm. Không chỉ vì có lợi cho sức khỏe mà còn vì góp phần giảm thiểu tác động đến môi trường. Cùng tìm hiểu để biết enzym bồ hòn là gì, cách làm như thế nào nhé.
Enzym bồ hòn đơn giản là ngâm quả bồ hòn để lên men và sau đó dùng làm dung dịch tẩy rửa trong gia đình. Loại enzym này hoàn toàn từ tự nhiên, từ những nguyên liệu gần gũi xung quanh chúng ta. Vì lành tính và không hại môi trường nên được nhiều chị em “săn đón” dữ dội trên mạng xã hội.
Hôm nay hãy cùng Bách hóa XANH tìm hiểu thật kỹ xem enzym bồ hòn là gì, cách làm enzym bồ hòn ra sao, có dễ làm không nhé.
1 Enzym bồ hòn là gì?
Quả bồ hòn là gì?
Quả bồ hòn (còn gọi là quả bòn hòn) có tên khoa học là Sapindus mukorossi Gartn. Cây bồ hòn là loại cây thân gỗ với chiều cao trung bình tầm 8 – 15m. Cây bồ hòn thường mọc nhiều ở những vùng núi trung du phía Bắc, nên các bạn ở một số tỉnh như Tuyên Giang, Bắc Giang, Thanh Hóa, Thái Nguyên, Hà Tĩnh, Phú Thọ,… sẽ vô cùng quen thuộc với loại quả này.
Quả bồ hòn mọc thành chùm khi chưa chín có vỏ màu xanh. Đến lúc chín, quả sẽ chuyển dần sang màu nâu đất, lớp vỏ khô và hơi nhăn tạo thành những vân gợn sóng. Hạt bồ hòn màu đen, tròn như hạt nhãn. Bồ hòn ra quả nhiều vào mùa thu và thường được hái để ngâm ủ làm chất tẩy rửa hoặc xay thành bột.
Cây bồ hòn được xem là thảo dược bởi vì từng bộ phận của cây đều có công dụng chữa bệnh. Riêng quả bồ hòn rất “có tiếng” bởi công dụng sát trùng và dùng làm chất tẩy rửa trong gia đình.
Enzym bồ hòn là gì?
Enzym bồ hòn là thành quả của việc ngâm quả bồ hòn với đường thô và nước sau một thời gian lên men. Sau đó, dung dịch này được chế thành nước lau sàn, xà phòng giặt quần áo và nước rửa chén hay dầu gội đầu.
Ngoài bồ hòn, người ta còn kết hợp ngâm ủ cùng với vỏ dứa (khóm) hay rác từ rau củ trong quá trình nấu ăn. Tuy nhiên, tỉ lệ và trọng lượng giữa bồ hòn với các loại vỏ rau củ khác cũng được đong đếm hợp lý (bồ hòn nhiều hơn) để có được dung dịch tẩy rửa chất lượng.
Việc enzym bồ hòn có nhiều công dụng tẩy rửa hiệu quả lại an toàn và lành tính khiến hội chị em “truy lùng” khắp nơi. Bạn có thể tìm mua enzyme bồ hòn được ủ sẵn trên các trang thương mại điện tử, hay các fanpage bán hàng online cũng có nhé.
Nếu bạn là một cô nàng văn phòng bận rộn, có thể tìm mua enzym bồ hòn ngâm sẵn vừa tiện lợi lại tiết kiệm thời gian. Khi dùng chỉ cần pha với nước là được. Còn những nàng đam mê các công đoạn ngâm, ủ tỉ mẩn để chờ thành quả thì theo dõi tiếp cách làm enzym bồ hòn bên dưới nhé.
2 Cách ủ enzym bồ hòn
Nguyên liệu
- 3kg quả bồ hòn khô đã tách hạt
- 1kg đường thô (hoặc đường tinh luyện)
- 10 lít nước (có thể thay bằng nước vo gạo)
- Vỏ trái cây (khóm, cam, bưởi, chuối,…), hoặc các loại rau, củ dùng còn thừa
- Thùng, bình nhựa có nắp đậy (dung tích 18-20 lít)
Lưu ý: Công thức chuẩn để ngâm enzym bồ hòn thành công là 10 phần nước, 1 phần đường và 3 phần quả bồ hòn (có thể thêm vỏ trái cây, rau củ). Lượng bồ hòn, đường và nước bạn có thể dùng ít hoặc nhiều hơn tùy theo lượng enzym mà bạn muốn ủ nhé.
Cách làm
Bước 1: Lau sạch thùng/bình nhựa, bồ hòn mang đi rửa sạch hết bụi bẩn. Sau đó đổ nước (hoặc nước vo gạo) và đường vào bình nhựa. Khi đường đã hòa tan, bạn cho bồ hòn và vỏ trái cây (như vỏ khóm, cam, bưởi, chuối,…) và khuấy đều.
Lưu ý: Bạn có thể chỉ ngâm bồ hòn thôi cũng được. Tuy nhiên, nếu cho các loại vỏ trái cây vào ngâm cùng thì enzym sẽ có mùi thơm hơn. Không dùng bình thủy tinh để ngâm vì trong quá trình ngâm sẽ sinh khí ga gây vỡ bình. Đường thô được khuyến khích dùng hơn là đường tinh luyện, vì đường thô sẽ đẩy nhanh quá trình lên men.Bạn có thể thay nước bằng nước vo gạo vì sẽ giúp enzym có độ tẩy rửa mạnh hơn đấy nhé.
Bước 2: Lấy một cái rá đè lên để bồ hòn không nổi lên mặt nước. Sau đó bạn dùng vải màng trùm lên thùng rồi đậy hờ nắp thùng lại. Đừng đậy nắp quá kín vì trong những ngày đầu, enzym cần thoáng khí mới thành công được.
Bước 3: Mang thùng cất vào chỗ thoáng mát và chờ đợi thành quả của mình nhé. Thông thường khoảng 1 tháng thì con men trong thùng sẽ xuất hiện, dày, màu trắng ngà ngà và hơi đục (giống như con giấm). Lúc này bạn có thể yên tâm đậy kín nắp lại rồi đấy.
Bước 4: Cho ủ tiếp hỗn hợp tầm 3 tháng là bạn có thể chắt nước enzym bồ hòn ra dùng được rồi nhé. Một mẹo nhỏ là phần nước trong nhất bạn nên dùng để giặt quần áo nè, còn những nước đục hơn bạn dùng làm nước rửa chén, nước lau sàn hoặc rửa tay.
Lưu ý: Trong 3 tháng chờ thành phẩm, bạn vẫn có thể cho thêm vỏ dứa hoặc rau thừa vào nhé. Đây là cách vô cùng hay ho để biến những rác thải từ căn bếp trở nên hữu ích hơn đấy.
Thành phẩm
Như vậy là sau 3 – 4 tháng ủ khá đơn giản, chúng ta đã có được 18 – 20 lít enzym bồ hòn cực xịn luôn. Phía trên thùng sẽ làm con men dày màu trắng ngà, bên dưới là dung dịch nước có màu nâu sẫm.
Lúc này chỉ cần chắt nước ra, chiết vào những bình nhỏ hơn để thuận tiện cho việc sử dụng thôi. Nếu bạn muốn enzym có mùi thơm hơn, bạn có thể nhỏ vài giọt tinh dầu sả chanh vào lọ nhỏ đã chiết (không cho trực tiếp vào thùng ngâm) nhé.
Lưu ý: Khi đã chắt hết nước trong thùng ra, bạn có thể giữ phần bã lại bên trong thùng. Tiếp tục cho nước, đường và vỏ trái cây vào để tạo thêm “đứa con” thứ hai nhé.
3 Cách sử dụng enzym bồ hòn
Cách sử dụng enzym bồ hòn vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần chuẩn bị những chai lo, bình đựng với dung tích vừa, có thể có vòi xịt hoặc không tùy mục đích. Sau đó bạn cho dung dịch enzym vào chai vào sử dụng không cần pha thêm xà phòng gì cả. Enzym bồ hòn vẫn có nhiều bọt như các loại xà phòng khác lại chẳng hề hại da tay.
Bạn có thể thỏa thích rót lượng enzym bồ hòn cho phù hợp với các mục lau sàn, tẩy rửa nhà vệ sinh, nước rửa tay hay lau chùi bụi bẩn bám trên đồ vật trong nhà nhé. Cách sử dụng tương tự như các loại chất tẩy rửa công nghiệp.
Enzym bồ hòn có thể kết hợp cùng tinh dầu hay nước cất sả chanh tạo thành hỗn hợp xua đuổi muỗi vô cùng hiệu quả.
Khi ủ enzym để làm dầu gội bạn cần nấu bồ hòn với vỏ trái cây hoặc bồ kết. Nhớ pha loãng enzym với nước trước khi dùng để gội đầu. Gội với enzym bồ hòn giúp tóc sạch, hết bết dính và còn bóng tóc nữa nhé.
4 Lưu ý khi sử dụng enzym bồ hòn
Enzym bồ hòn nguyên chất dùng được trong 2 năm. Còn đối với enzym bồ hòn ngâm cùng một số vỏ trái cây, rau củ thì bạn có thể dùng trong 1 năm.
Không nên dùng enzym để rửa chén hoặc bình sữa cho bé vì hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, dễ mắc các bệnh về tiêu hóa do lượng vi sinh vật trong enzym. Còn đối với người lớn thì cứ an tâm, vì đây là nước rửa chén hữu cơ, vừa sạch lại vừa an toàn và không có hóa chất.
Hạn chế giặt quần áo trắng với enzym bồ hòn, vì dùng nhiều và dùng lâu ngày quần áo dần dần ngả vàng đấy.
Trên đây là tất tần tật những thông tin và cách làm enzym bồ hòn tại nhà cực hay ho. Nếu bạn chưa từng dùng qua enzym bồ hòn thì hãy thử ngay đi nhé. Bách hóa XANH đảm bảo bạn sẽ say như điếu đổ luôn đấy.
Chúc bạn thành công!
Mua đường các loại tại Bách hóa XANH làm nguyên liệu ngâm enzym bồ hòn:
Kinh nghiệm hay Bách Hóa XANH